Vài thập kỷ trước, bất kỳ chiếc xe nào có thêm hệ thống turbo đều được xem là đặc biệt hơn bình thường, bởi đây là sự thể hiện tiến bộ về cải thiện hiệu suất cho chiếc xe so với động cơ thông thường. Ngày nay, hệ thống turbo đã quá thông dụng ở hầu hết các động cơ diesel, bên cạnh đó thì các thế hệ xe sử dụng động cơ xăng gần đây đã bắt đầu xu hướng chuyển dần lên động cơ tăng áp, thậm chí cả những dòng xe phổ thông.
Những thói quen khi sử dụng xe có động cơ tăng áp vẫn được người dùng áp dụng như trên xe không có tăng áp, thậm chí họ còn không biết trên xe có hệ thống tăng áp, chính vì thế người tiêu dùng có thể ngã ngửa khi nhận được những hóa đơn sửa chữa có chi phí cao cho việc thiếu hiểu biết của mình.
Nói một cách đơn giản, một bộ tăng áp là một máy nén thu nhỏ, là một động cơ con sống ký sinh trên một động cơ xe, nó sử dụng khí thải để làm quay tuabin tạo dòng khí nén dồi dào đưa vào buồng đốt, tạo nhiều oxy hơn trong hỗn hợp nhiên liệu. Kết quả cho phép động cơ đốt hiệu quả cao hơn và gia tăng sức mạnh đáng kể.
Nếu như số vòng quay của một động cơ thường giới hạn dưới 10,000 vòng/phút, thì cường độ làm việc của bộ tăng áp sẽ hơn gấp nhiều lần, nghĩa là số vòng quay của tuabin lên tới hàng 100,000 vòng/phút. Với cường độ quay như thế, nhiệt độ sinh ra ở phần tăng áp vô cùng lớn, lớn hơn cả nhiệt độ của động cơ, chính vì thế bộ tăng áp mới phải cần đến nguồn dầu tuần hoàn từ động cơ để bôi trơn nhằm giảm ma sát, hơn nữa nguyên lý tuần hoàn của dầu động cơ đi vào bộ tăng áp cũng đóng vai trò luân chuyển nhiệt ra ngoài để kiểm soát nhiệt độ tại đây không quá nóng.
Chính vì điều kiện làm việc của động cơ tăng áp nói chung, và phần tăng áp nói riêng rất khắc nhiệt so với những động cơ thông thường không có tăng áp, nên chúng ta phải lưu ý những vấn đề dưới đây nhằm duy trì sự bền bỉ và ổn định cho động cơ tăng áp,tránh những hư hại do thiếu hiểu biết.
1. Khi khởi động xe của bạn buổi sáng vào mùa lạnh hoặc nơi có khí hậu ôn đới quanh năm, không nên đưa vòng tua động cơ lên cao ngay lập tức bằng việc nạp ga sâu. Hãy để xe nổ máy trong điều kiện ga nhỏ nhất trong khoảng 5-10 giây, để dầu động cơ bôi trơn toàn bộ và tiếp cận được bộ tăng áp.
2. Không bao giờ vận hành động cơ với mức công suất cao nhất khi đã đậu qua đêm hoặc trong một khoảng thời gian dài, hãy giữ ga ở mức vửa phải trong một thời gian để dầu động cơ đủ nóng hoàn toàn. Khi đó những ưu điểm bôi trơn của dầu động cơ mới phát huy tốt nhất và hiệu quả.
3. Dầu đã quá cũ và chất lượng giảm sau thời gian dài sử dụng sẽ không thể bảo vệ được bộ tăng áp. Do đó, không nên kéo dài quá thời hạn thay dầu hoặc số km được khuyến nghị từ nhà sản xuất.
4. Dầu cấp thấp không thể bảo vệ được bộ tăng áp đầy đủ. Do đó, luôn luôn sử dụng dầu không chỉ có độ nhớt chính xác mà còn cả đặc điểm kỹ thuật API chất lượng chính xác (Nên tham khảo thông tin các chi tiết được ghi chú trong hướng dẫn sử dụng và cả trên các mặt của vỏ hộp nhớt).
5. Một bộ tăng áp sẽ hoạt động cao trong thời gian dài trên một đường cao tốc, thậm chí nó có thể chuyển màu đỏ cam do bị nung nóng quá lâu, chính vì thế khi có chuyện phải dừng nghỉ ở trạm dịch vụ hoặc trạm tiếp nhiên liệu thì hãy chủ động giảm nhịp tốc độ từ trước đó vài km, quan trọng hơn là không nên tắt máy đột ngột khi dừng xe, hành động này có thể gây hư hại nghiệm trọng vì hệ thống turbo có thể bị đói dầu đột ngột, dẫn đến nhiệt độ turbo đang rất nóng sau một quãng thời gian làm việc cường độ cao không được giải nhiệt. Hãy cho động cơ hoạt động ở ga nhỏ nhất khi dừng ít nhất là 30 giây trước khi tắt máy, đặc biệt đối với những xe có trang bị công nghệ tự động Start/Stop thì hãy vô hiệu chức năng này khi dừng đỗ xe hẳn.
6. Không bao giờ vù ga nhiều lần trước khi tắt máy xe đột ngột, điều này làm cho các tuabin tăng áp tăng tốc vòng quay nhanh chóng nhưng khi bị tắt máy đột, bạn sẽ vô tình bỏ đói tuabin vẫn đang quay nhưng lại thiếu dầu bôi trơn. Điều này có thể làm hỏng vòng bi và làm tăng đáng kể nguy cơ hư hỏng sớm turbo.
Quốc Huy
