Không phải mọi xe điện bị ngập nước do bão đều bốc cháy nhưng tình trạng này xảy ra thường xuyên đến mức các công ty bảo hiểm, nhà sản xuất ô tô, chỉ huy cứu hỏa và các chính trị gia đều đã đưa ra cảnh báo cho chủ sở hữu xe điện.
Khi các đội cứu hộ phản ứng sau cơn bão Milton trong vài ngày tới, họ sẽ phải đối mặt với rất nhiều mối nguy hiểm do thiệt hại dọc theo Bờ biển Vịnh, đường dây điện bị đứt, tàn tích chứa nhiều mối rủi ro, bồn chứa khí đốt tự nhiên và đường ống bị rò rỉ, hóa chất tràn và nhiều thứ khác.
Có một mối lo ngại ngày càng tăng khác chỉ có ở các vùng ven biển tại Florida và các vùng có bão khác, hiện tượng tự bốc cháy của các loại xe điện khi bị nước biển dâng do bão.
Không phải mọi xe điện bị ngập nước do bão đều bốc cháy nhưng tình trạng này xảy ra thường xuyên đến mức các công ty bảo hiểm, nhà sản xuất ô tô, chỉ huy cứu hỏa và các chính trị gia đều đã đưa ra cảnh báo cho chủ sở hữu xe điện.
Jimmy Patronis, giám đốc tài chính và cảnh sát trưởng cứu hỏa của Florida, đã đưa ra một tuyên bố vào thứ Hai nêu chi tiết về một loạt các vụ cháy sau cơn bão Helene, cơn bão đã gây ngập lụt phần lớn Bờ biển Vịnh. Tiểu bang đã tìm thấy 50.000 đăng ký xe điện và xe lai trên đường đi của cơn bão Milton và đếm được ít nhất 64 vụ cháy pin lithium sau cơn bão Helene. Xe điện chiếm 17 trong số đó nhưng phần còn lại là các thiết bị như xe tay ga, ván trượt điện và xe điện sân golf. Một vụ cháy thậm chí còn do một chiếc xe lăn điện gây ra.
Geico, một công ty bảo hiểm ô tô lớn tại Florida, đã gửi email vào thứ Tư trích dẫn tuyên bố của Patronis tới những người được bảo hiểm cảnh báo họ về mối đe dọa đối với xe điện và gợi ý tìm kiếm các khu vực đỗ xe được bảo vệ. Tesla cũng đã gửi thông báo tới những chiếc xe cảnh báo chủ xe di chuyển đến nơi cao hơn.
Ông cho biết mối đe dọa từ các vụ cháy pin lithium, vốn khó dập tắt, có thể làm thiệt hại cho nhà cửa và các tòa nhà trở nên trầm trọng hơn sau lũ lụt.
“Tôi đảm bảo với bạn rằng người dân bình thường không nhận ra rằng họ có trách nhiệm trong ngôi nhà của mình khi nước mặn tràn vào nhà,” Patronis nói với tờ Miami Herald trong một cuộc phỏng vấn vào thứ Tư. Ông gọi pin lithium-ion bị ngập là “quả bom hẹn giờ” có thể gây ra thiệt hại tồi tệ hơn cả những cơn bão đã làm hỏng chúng.
Mạng xã hội đã ghi lại một số vụ cháy xe điện trong nhiều năm qua. Trong một video giám sát lan truyền gần đây do Quận Pinellas đăng tải, một chiếc Tesla bị ngập nước do bão Helene đã bùng cháy dữ dội trước khi bốc cháy và làm khói tràn ngập một gara trong nhà chỉ trong vòng chưa đầy một phút.
Thị trưởng Tampa Jane Castor, trong một cuộc họp báo, cũng cho biết một ngôi nhà ở Quần đảo Davis được cho là đã bị thiêu rụi sau cơn bão Helene do một vụ cháy xe điện.
“Nước biển và pin ion không thân thiện với nhau và chúng sẽ phát nổ”, cô nói.
Đây là vấn đề cơ bản: Nước muối dẫn điện nên nếu nó đi vào bên trong pin lithium-ion được sử dụng trong ô tô và nhiều thiết bị khác được bịt kín, nó có thể gây ra hiện tượng đoản mạch, tạo ra nhiệt và có khả năng gây cháy. Hiệu ứng này giống như vô tình chạm vào cả hai cực của bình ắc quy ô tô bằng cờ lê — tia lửa sẽ bắn ra.
Cháy pin lithium sau khi ngập nước muối không phải là mối lo ngại mới. Các vụ cháy EV đầu tiên được báo cáo đã xuất hiện từ tháng 10 năm 2012 sau cơn bão Sandy. Nhưng khi ngày càng nhiều tài xế chuyển sang xe điện, thì số vụ cháy cũng tăng lên. Cục Quản lý An toàn Giao thông Đường bộ Quốc gia phát hiện rằng trong cơn bão Ian năm 2022, có từ 3.000 đến 5.000 xe điện bị ảnh hưởng bởi cơn bão, trong đó có 600 xe bị mất hoàn toàn và 36 xe bốc cháy .
Hướng dẫn về xe của Tesla trên trang web của hãng nói rằng không được để xe bị ngập trong nước và nếu có, hãy giữ xe cách xa các công trình ít nhất 50 feet cho đến khi thợ máy có thể xem xét. Với một số xe điện bị nước làm hỏng, thợ máy có thể tháo pin ra và làm khô. Một phó giáo sư của Đại học Nam Florida cũng đang nghiên cứu phát triển một loại pin có thể ngăn ngừa hỏa hoạn sau bão.
Andrew Klock, người giám sát các chương trình đào tạo về EV dành cho lực lượng ứng cứu đầu tiên tại Hiệp hội Phòng cháy chữa cháy Quốc gia, cho biết cháy pin rất hiếm khi xảy ra nhưng lính cứu hỏa cần biết cách xử lý chúng.
Klock cho biết: “Lính cứu hỏa đã có 100 năm để tìm ra cách dập tắt đám cháy xe chạy bằng xăng, họ có thể dập tắt đám cháy đó rất hiệu quả”. “Trong khi đó, một cục pin, một khi đã bắt đầu cháy, thì không dễ dập tắt như vậy”.
Pin xe điện được bịt kín và được thiết kế để ngăn nước vào . Nhưng, Klock cho biết, các miếng đệm bị hỏng theo thời gian và nước muối có tính ăn mòn. Trong một số trường hợp hiếm hoi, nước muối tràn vào có thể gây ra phản ứng dây chuyền của các mạch ngắn được gọi là “nhiệt độ mất kiểm soát” quét qua các ô bên trong pin.
Khi điều đó xảy ra, đám cháy có thể khó kiểm soát. Các phương pháp dập lửa thông thường như dùng chăn sẽ không hiệu quả và vì pin được bọc trong thép nên hộp bên ngoài phải mất một thời gian để nguội.
Cục Quản lý An toàn Giao thông Đường bộ Quốc gia cho biết cháy pin có thể xảy ra nhiều tuần sau khi xe điện bị ngập trong nước muối và đám cháy có thể mất nhiều giờ và từ 3.000 đến 8.000 gallon nước để dập tắt. Patronis cho biết ông đã tận mắt chứng kiến thử thách này.
Sau cơn bão Ian hai năm trước, một chiếc xe điện đã bốc cháy ở Quận Collier và một xe cứu hỏa đã dùng hết nước trong 10 phút để dập tắt đám cháy. Họ đã chạy vòi cứu hỏa trên xe trong một giờ nữa để dập tắt ngọn lửa, và sau đó vào lúc 6 giờ chiều, ngọn lửa lại bùng phát trở lại, ông nói.
Điều quan trọng cần lưu ý là ngoài thiệt hại do ngập nước mặn, xe điện thực sự ít có nguy cơ cháy hơn xe chạy bằng xăng. Dữ liệu từ Ủy ban An toàn Giao thông Quốc gia Hoa Kỳ cho thấy cứ 100.000 xe điện được bán ra thì có khoảng 25 vụ cháy. Con số này so với khoảng 1.530 vụ cháy trên mỗi 100.000 xe chạy bằng xăng được bán ra.
Patronis nhấn mạnh rằng ông không ám chỉ rằng xe điện gây ra rủi ro khi sử dụng thường xuyên.
“Đây là một công nghệ tuyệt vời và không phải là vấn đề ở Atlanta, Oklahoma hay Dallas,” Patronis nói. “Đó là vấn đề về nước mặn đối với các khu vực có bão. Tôi luôn sợ Vịnh Tampa.”
Ashley Miznazi là phóng viên về biến đổi khí hậu của tờ Miami Herald, được Quỹ Gia đình Lynn và Louis Wolfson II tài trợ thông qua sự hợp tác với Journalism Funding Partners.
Gia An