Ba năm trước, khi Honda Civic Type R chính thức ra mắt tại Việt Nam, giới mê xe trong nước từng “dậy sóng”. Một mẫu xe thể thao hiệu năng cao chính hãng, mang huyền thoại đường đua của Honda, xuất hiện giữa thị trường vốn quen với những mẫu xe phổ thông, đó là cú hích truyền thông hiếm có của Honda. Type R khi ấy được xem như tuyên ngôn về đam mê, về tinh thần thể thao mà Honda theo đuổi.
Thế nhưng, sau những ngày đầu đầy hứng khởi, “cơn sốt Type R” nhanh chóng hạ nhiệt. Lý do không đến từ sức mạnh 315 mã lực hay thiết kế hầm hố, mà từ thực tế lạnh lùng của thị trường. Mức giá gần 2,4 tỷ đồng cho một chiếc xe thể thao thương hiệu phổ thông dẫn động cầu trước khiến nhiều người ngậm ngùi thừa nhận: Type R không dành cho số đông, thậm chí không dành cho phần lớn người mê xe thể thao ở Việt Nam, chưa kê lần điều chỉnh giá chạm gần tới mức 3 tỷ khiến “cửa” thỏa đam mê tậu Type R càng hẹp lại tại Việt Nam.
Ở tầm giá ấy, người mua có thể lựa chọn những mẫu xe sang đến từ châu Âu, nơi mà logo, tiện nghi và giá trị thương hiệu đều có sức nặng hơn. Trong khi đó, Type R lại đặt mình ở lằn ranh giữa xe thể thao và xe phổ thông, khiến nó trở nên “khó định vị”. Một mẫu xe sinh ra cho đường đua, nhưng lại phải sống trong môi trường đô thị chật chội, đầy giới hạn tốc độ, đó là nghịch lý mà Type R gặp phải ở Việt Nam.
Không chỉ giá, yếu tố cung ứng cũng khiến Type R trở nên xa vời. Mỗi đơn hàng đều phải đặt trước, chờ đợi nhiều tháng, số lượng nhập khẩu nhỏ giọt chỉ vài chiếc mỗi năm. Đối với một hãng lớn như Honda Việt Nam, việc duy trì cả bộ phận theo dõi đơn hàng và dịch vụ hậu mãi riêng cho một dòng xe có doanh số “đếm trên đầu ngón tay” rõ ràng là không hiệu quả. Việc dừng nhận đơn hàng, do đó, là một quyết định mang tính tất yếu, dù có phần tiếc nuối.
Thực tế, Civic Type R chưa bao giờ được sinh ra để bán chạy. Ở bất kỳ thị trường nào, đây là mẫu xe mang tính biểu tượng, là một “halo car” giúp tôn vinh tinh thần kỹ thuật và đam mê của hãng, chứ không phải cỗ máy doanh số. Tuy nhiên, khác với những thị trường có văn hóa xe thể thao mạnh mẽ như Nhật Bản, Anh hay Mỹ, Việt Nam chưa đủ “đất diễn” cho Type R tỏa sáng. Hạ tầng đường xá, thuế phí cao, cùng tâm lý chuộng xe sang hơn xe thể thao, khiến mẫu hatchback này trở thành một món đồ sưu tầm hơn là phương tiện sử dụng hàng ngày.
Khi Honda Việt Nam thông báo ngừng nhận đơn hàng Civic Type R, nhiều người yêu xe không bất ngờ, chỉ là một chút tiếc cho biểu tượng từng mang đến cảm xúc thật khác biệt trong làng xe Việt. Type R đã hoàn thành sứ mệnh của nó: khơi gợi đam mê, chứng minh rằng Honda vẫn có thể làm ra một chiếc xe thuần chất thể thao, dám đi ngược số đông. Nhưng trong thực tế thị trường, nơi giá trị thực dụng luôn chiến thắng cảm xúc, Type R buộc phải rút lui trong im lặng.
Câu chuyện của Civic Type R tại Việt Nam, suy cho cùng, phản ánh rõ thách thức của các mẫu xe hiệu năng cao tại một thị trường còn non trẻ. Đam mê vẫn có, nhưng thị trường chưa sẵn sàng.
Tuấn Phạm