Nếu phần lớn người Việt Nam nghĩ rằng, VinFast chỉ phục vụ cho người tiêu dùng Việt Nam thì có lẽ lầm, thị trường Việt Nam và niềm tự hào dân tộc chỉ là một bước đệm lý tưởng ban đầu để VinFast vươn xa ra ngoài lãnh thổ. Nếu chỉ trông chờ vào một cái ao nhỏ trong khi đã nhiều đối thủ khai thác thì sẽ là rất bấp bênh cho VinFast.
Chỗ dựa “Niềm tự hào dân tộc”
Khởi đầu của VinFast trong một năm qua là quá ấn tượng, dưới sức mạnh truyền thông mà doanh nghiệp này dựa trên tinh thần tự hào dân tộc, đây quả là thắng lợi to lớn mà nếu muốn làm thì một doanh nghiệp không vững về uy tín và tiềm lực tài chính cũng khó mà làm được. Một cơ số xe đã được ký hợp đồng đặt cọc rất lớn ngay khi nó còn chưa đi vào sản xuất, đó là niềm mơ ước của nhiều doanh nghiệp liên doanh hay nhập khẩu xe, có bán trong vài năm cũng chưa chắc đạt được.
Nhưng nhìn vào những gì VinFast đầu tư thì con số hợp đồng đã chốt dù là rất nhiều thì đó cũng chỉ là một cơn mưa rào, kể cả sau này xe đã sẵn sàng tới tay người tiêu dùng và được ủng hộ nhiều đi nữa thì đó cũng không thấm tháp vào đâu so với quy mô đầu tư và áp lực thu hồi vốn cũng như trả nợ. Chưa kể nuôi một dàn nhân sự lớn từ chuyên gia cho tới cấp quản lý ở nước ngoài được thỉnh về Việt Nam để duy trì bộ máy phát triển, hoạt động trong các viện nghiên cứu lĩnh vực ô tô, cũng ngốn rất nhiều tiền.
Tư duy đầu tư của VinFast là rất mạnh bạo và có tính toán chứ không làm để lấy tiếng, với một nhà đầu tư khôn ngoan và an toàn thì lẽ ra VinGroup làm theo mô hình của Thaco hay Hyundai Thành Công sẽ ít rủi ro hơn, và khả năng sớm có lợi nhuận là không khó. Nhưng tại sao họ lại đi theo con đường nhiều rủi ro, là phát triển sản phẩm mang thương hiệu Việt, điều chúng ta đã thấy tấm gương thất bại của Vinaxuki, hoặc các ông lớn như Thaco hay Hyundai Thành Công không dám làm.
Chiến lược tỷ lệ nội địa
Đi vào nhìn bức tranh đầu tư của VinFast chúng ta sẽ thấy ngay từ đầu họ đã xác định phát triển ô tô mang thương hiệu Việt, nhưng phải nhanh chóng gia tăng tỉ lệ nội địa hóa bằng nội lực, trải thảm hợp tác dưới nhiều hình thức với các nhà sản xuất linh kiện hàng đầu đến và đặt nhà máy trong tổ hợp của VinFast ở Cát Hải. Việc gia tăng tỉ lệ nội địa hóa sẽ đóng vai trò then chốt cho VinFast, nó góp phần để sản phẩm của họ đạt được những phần trăm nhất định trong kết cấu giá trị sản xuất một chiếc ô tô để hướng tới xuất khẩu.
Có lẽ nhiều người thắc mắc trong một chiếc ô tô có hàng ngàn linh kiện thì xây bao nhiêu nhà máy chuyên môn hóa sản xuất từng loại linh kiện cho đủ? Và như thế thì đạt được 40% tỷ lệ nội địa hóa trên một chiếc ô tô để hưởng những chính sách xuất khẩu từ trong nước và khu vực là rất viển vông, hoặc phải là một thời gian rất dài phát triển sẽ khiến doanh nghiệp không thể cầm cự. Cách tính tỷ lệ nội địa hóa thật ra rất đơn giản, đó là phần giá trị cấu thành nên chiếc xe có nguồn gốc từ nội địa, chứ không phải số % linh kiện từ nội địa.
Dựa vào đặc điểm này mà VinFast đã khôn ngoan lựa chọn những hạng mục chiếm giá trị cao trên một chiếc ô tô, để sớm hoàn thành mục tiêu tỷ lệ nội địa hóa. Chẳng hạn như toàn bộ khung gầm, thân xe và động cơ, hộp số, được ưu tiên sản xuất trước khi đã mua lại bản quyền, đây là những phần chính đóng góp giá trị rất lớn trong kết cấu cho một chiếc xe. Những linh kiện nhỏ khác thời gian đầu VinFast sẽ mua, thuê gia công với những công ty chuyên linh kiện ô tô của Đài Loan, Thái Lan, là điều rất dễ dàng trong thời gian hoàn thiện hệ thống vệ tinh các công ty con sản xuất linh kiện.
Hướng tới xuất khẩu
Việc xe VinFast hướng tới xuất khẩu là điều chắc chắn xảy ra trong tương lai gần, nếu không họ có thể rất khó khăn huống chi có lợi nhuận. Việc sử dụng ngay từ đầu các công nghệ Đức cho thấy VinFast muốn đưa ra những chiếc xe chất lượng thực sự để hướng tới xuất khẩu.
Hơn nữa VinFast đã và đang âm thầm thành lập các công ty con và văn phòng ở nước ngoài để phục vụ cho tham vọng sớm xuất khẩu ô tô, như Mở công ty VinFast GmbH, tọa lạc tại thành phố Frankfurt, CHLB Đức. Vinfast cũng đang gấp rút để mở thêm văn phòng tại một số thành phố lớn như: Thượng Hải, Seoul…
Nhìn trong khu vực Asian cho thấy, các mẫu xe hạng phổ thông thì tràn ngập, nhưng những mẫu xe kiểu tiệm cận hạng sang hoặc xe sang thì dường như rất ít được lắp ráp tại đây, hoặc các thị trường xa hơn như Nga. Một khi những chiếc xe VinFast lăn bánh trên thị trường Việt Nam rồi, thì đó cũng là một kênh để VinFast chứng minh cho các thị trường mà họ muốn hướng tới để khách hàng kiểm chứng.
Quốc Huy